Telif Hakları ve Creative Commons Lisansları

Açık Eğitsel Kaynakları eğitsel süreçlerimizde çok çeşitli amaçlar için farklı şekillerde kullanabiliriz; ancak bu kaynakların ne tür bir telife sahip olduklarını incelememiz gereklidir. Aynı şekilde bizler de açık eğitsel kaynaklar oluşturduğumuzda bu kaynağın kullanım koşullarını belirleyebiliriz. 

Lütfen öncelikle aşağıdaki videodan Türkiye Creative Commons kurucularından Orçun Madran ile gerçekleştirilen sohbeti izleyiniz.

Bulduğumuz açık eğitsel kaynaklar (veya dijital içerikler) çeşitli telif haklarıyla korunmaktadır. Bunlardan hangilerinin Creative Commons Lisansına sahip olduğunu bulmak için kaynağın kullanım koşullarını incelememiz gerekir. Bulduğumuz kaynak Creative Commons ile lisanslanmışsa bunu eriştiğimiz kaynakta görebileceğimiz Lisans Simgeleri veya Lisans Kısaltmalarından tespit edebiliriz.

Creative Commons simgelerinin ve kısaltmalarının anlamlarını tablodan inceleyebilirsiniz:  

Lisanslar

Lisans Simgesi	Lisans Kısaltması	Lisans Türü	Lisansın Açıklaması
	CC BY	Atıf	Bu lisans, içeriği oluşturana atıf verildiği sürece ticari ve ticari olmayan amaçlar için  başkalarının bu içeriği dağıtmasına, yeniden düzenlemesine, uyarlamasına ve geliştirmesine olanak tanır. Bu, sunulan lisansların en uygunudur. Lisanslı materyallerin en üst düzeyde yayılması ve kullanılması için önerilir.
	CC BY-SA	Atıf-AynıLisanslaPaylaş	Bu lisans, orjial materyale atıf verildiği ve türev tasarımlar aynı koşullar altında lisanslandığı sürece ticari amaçlarla bile orjinal materyalin yeniden düzenlenmesine, uyarlanmasına ve geliştirilmesine olanak tanır. Bu lisans genellikle “copyleft” ücretsiz ve açık kaynaklı yazılım lisanslarıyla karşılaştırılır. Orjinal materyale dayanan tüm yeni işler aynı lisansı taşıyacaktır, bu nedenle tüm türevler ticari kullanıma da izin verecektir. Bu, Wikipedia tarafından kullanılan lisanstır ve Wikipedia'dan ve benzer şekilde lisanslanmış projelerden içerik eklemekten yarar sağlayacak malzemeler için önerilir.
	CC BY-ND	Atıf-Türetilemez	Bu lisans, başkalarının materyali ticari olarak da dahil olmak üzere herhangi bir amaç için yeniden kullanmalarını sağlar; ancak bunu yaparken  uyarlanmış biçimde başkalarıyla paylaşılamaz ve orjinal kaynağa atıf verilmelidir.
	CC BY-NC	Atıf-GayriTicari	Bu lisans, materyalin ticari olmayan işler için yeniden düzenlemesine, uyarlamasına ve geliştirmesine olanak tanır. Türetilen yeni çalışmalar orjinal materyale atıf vermeli ve yine ve yine ticari olmamalıdır. Ancak türev çalışmalar aynı şartlarda lisanslanmak zorunda değildir.
	CC BY-NC-SA	Atıf-GayriTicari-AynıLisanslaPaylaş	Bu lisans, orjinal materyale atıf verildiği sürece ve yeni tasarımlar aynı şartlar altında lisansladıkları sürece, ticari olmayan şekilde çalışmanın yeniden düzenlenmesine, uyarlanmasına ve geliştirilmesine olanak tanır.
	CC BY-NC-ND	Atıf-GayriTicari-Türetilemez	Bu lisans 6 lisans içinde en sınırlayıcı olandır. Orjinal eser, sahibine atıf verilerek indirilebilir ya da paylaşılabilir ancak değiştirilemez ve ticari amaçla kullanılamaz.

CC BY 4.0 Creative Commons (Harici bir siteye bağlantılar.)

Eriştiğiniz açık eğitsel kaynakların kontrolünü bu simgelere bakarak kontrol edebilir veya kendi ürettiğiniz içerikleri bu lisanslardan tercih ettiğiniz türde lisanslayarak başkalarının kullanımına açabilirsiniz.

Buraya (Harici bir siteye bağlantılar.) tıklayarak  Creative Commons Lisansları ile ilgili daha ayrıntılı bilgiye ve buradan (Harici bir siteye bağlantılar.) Creative Commons Türkiye sayfasına erişebilirsiniz.